Betere privacy voor oud-leerlingen met Wet register onderwijsdeelnemers

Het wordt mogelijk om langer dan één jaar oud-leerlinggegevens te verkrijgen voor evaluatie van het gegeven basisschooladvies. PO/SO scholen vragen al jaren de resultaten op van hun oud-leerlingen bij VO/VSO scholen. Dit is een belangrijke gegevensstroom waarbij PO/SO scholen een beeld krijgen of het door hun gegeven schooladvies juist is. Hierdoor kan ook de kwaliteit van het basisschoolonderwijs worden geëvalueerd.  Vooralsnog is deze gegevensoverdracht alleen mogelijk voor het eerste VO/VSO leerjaar van de oud-leerling. De wettelijke grondslag hiervoor ligt in artikel 5 Inrichtingsbesluit WVO.

PO/SO scholen hebben behoefte naar een verruiming van deze termijn. In de praktijk is gebleken dat er ook na het eerste leerjaar vaak nog gegevens worden verstrekt. Soms worden zelfs volledige dossiers of rapporten gedeeld, terwijl dit wettelijk gezien eigenlijk niet mag en niet in het belang van de privacy van de leerlingen is. Privacygevoelige gegevens worden in grote aantallen gedeeld en opgeslagen, wat de kans op bijvoorbeeld datalekken vergroot. 

Nieuwe wet: De Wet register onderwijsdeelnemers

In de nieuwe Wet register onderwijsdeelnemers wordt de termijn voor de gegevensoverdacht uitgebreid naar drie leerjaren, waardoor scholen in staat worden gesteld de kwaliteit van de advisering te verbeteren. De grondslag hiervoor is artikel 20 van de nieuwe wet Register Onderwijsdeelnemers. Dit is mede omdat er sinds 2014-2015 meer gewicht wordt toegekend aan het door de PO/SO school gegeven schooladvies. Het wetsvoorstel is op 19 februari 2019 aangenomen door de Eerste Kamer. Er wordt gestreefd naar een inwerkingtreding met ingang van 1 januari 2020.

Hoe werkt de wet in de praktijk?

De positie van individuele oud-leerlingen worden in het eerste, twee én derde leerjaar van het VO/VSO via het register onderwijsdeelnemers door DUO geleverd aan scholen voor PO of SO. PO/SO scholen krijgen dus de gegevens voortaan geautomatiseerd uit BRON verstrekt. Hierdoor hoeven scholen onderling geen gegevens meer uit te wisselen. Dit levert een groot voordeel op het gebied van informatiebeveiliging en privacy op.

Naast basisgegevens worden het leerjaar en het niveau van de leerling (schoolsoort, leerweg, uitstroomprofiel VSO) verstrekt. Onder de basisgegevens vallen in ieder geval: Identificerende gegevens, inschrijvingsgegevens, opleidingsgegevens, resultaatgegevens en overige basisgegevens. Daarnaast wordt ook het registratienummer van de VO- of VSO-school verstrekt. Uit het wetsvoorstel wordt duidelijk dat het enkel over de gegevens van de eerste drie leerjaren van het VO of het VSO kan gaan. Dit is, vergeleken met de huidige situatie, een flinke verbetering voor PO/SO scholen.

Wat is de bewaartermijn voor de teruggekoppelde gegevens?

Er is gekozen voor een bewaartermijn van vijf jaren voor de teruggekoppelde gegevens.

Levert deze nieuwe manier van gegevensoverdracht niet veel risico’s op voor de privacy van de leerlingen?

Ten aanzien van de uitbreiding van de gegevenslevering is een DPIA uitgevoerd (data protection impact assessment). Daaruit is gebleken dat de nieuwe regelgeving voldoet aan de vereisten van doelbinding en dataminimalisatie. Er is gekeken naar of er geschikte alternatieven voorhanden zijn om  het beoogde doel, namelijk het verbeteren van de kwaliteit van schooladvies, te bereiken. Het is gebleken dat dit niet het geval is.

Toekomstige ontwikkelingen

Omdat de wet nog niet inwerking is getreden, weten wij ook  nog niet precies hoe het in de praktijk zal gaan uitvallen. Wij houden de actualiteiten in de gaten en zullen updates geven waar nodig.