Schoolmusicals in groep 8: Mag een livestream vanuit AVG-perspectief?

Nu de periode van schoolmusicals weer is aangebroken krijgen wij van steeds meer basisscholen de vraag of zij deze mogen livestreamen via een platform zoals Zoom, Youtube, Google Meet of Microsoft Teams. Het is vanwege de coronamaatregelen helaas niet altijd mogelijk om alle ouders in één zaal bij elkaar te laten komen. In deze blog zullen wij ingaan op wat er komt kijken bij het livestreamen van beelden waarop leerlingen te zien zijn.

Mag de schoolmusical gestreamd of opgenomen worden vanuit AVG-perspectief?

Ja dit mag, mits ouders toestemming geven hiervoor. Wanneer scholen de musical live willen streamen, dan verwerken zij beeldmateriaal van leerlingen. Dit geldt ook voor het opnemen van de livestream. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft expliciet bepaald dat voor het verwerken van beeldmateriaal van minderjarigen toestemming van de ouders is vereist. Een ouder zal voor het geven van toestemming goed geïnformeerd moeten worden, zodat bekend is waar de toestemming op toeziet, en de ouder zo een weloverwogen keuze kan maken.

Het feit dat de beelden in een ‘besloten’ online omgeving wordt gestreamd, zoals op een besloten Meet- of Teams-sessie, is hierbij niet relevant. Het uitgangspunt blijft dat toestemming nodig is voordat de beelden van een leerling gestreamd worden.

Is een nieuwe toestemming nodig?

Vaak hebben scholen al eerder specifieke toestemming gevraagd en verkregen van ouders voor het maken en publiceren van beeldmateriaal. Opnieuw vragen van toestemming is niet noodzakelijk wanneer het streamen van een musical verenigbaar is met de doelen die scholen hebben gesteld voor het verwerken van beeldmateriaal, en zoals deze zijn gecommuniceerd richting de ouders. Dit kan van toepassing zijn wanneer een van de doelen voor het verwerken van beeldmateriaal het opnemen van de schoolmusical in groep 8 is. Dit is per school verschillend en hangt dus af hoe breed de geformuleerde doelen waren waarvoor ouders al toestemming hebben gegeven.

Redelijke verwachting van privacy bij de ouders

Of een doel verenigbaar is, wordt door de school zelf bepaald door vast te stellen of de nieuwe verwerking (het livestreamen van de musical) onder de redelijke verwachting van privacy van de ouders (of leerling) valt. De wijze waarop de ouder is geïnformeerd bij een eerder gegeven toestemming is hierbij bepalend.

Bij het geven van de toestemming voor het maken van beeldmateriaal, had niemand vooraf verwacht dat het livestreamen van een musical nodig zou zijn door bijvoorbeeld het Coronavirus. Het livestreamen van de musical kan hierdoor een andere context in het kader van beeldverwerking met zich meebrengen dan waar in eerste instantie over is gecommuniceerd richting de ouders. Zo zal bij het opnemen van een musical doorgaans enkel een camera gebruikt worden die de beelden lokaal opslaat, en bij een livestream zullen beelden (tijdelijk) worden opgeslagen op de servers van platformen zoals die van Google of Microsoft. Als een ouder bij het geven van een eerdere toestemming niet goed geïnformeerd is over de verschillende kenmerken van de beeldverwerking, dan kan het streamen van de musical niet vallen onder de redelijke verwachting van privacy van de ouders (of leerling). In dit geval zou de school dus opnieuw moeten vragen om toestemming van de ouders.

Welke passende (technische) maatregelen moet de school treffen?

Wanneer scholen de musicals gaan livestreamen, dan moeten zij volgens de Autoriteit Persoonsgegevens wel goede beschermingsmaatregelen nemen. Navraag bij de AP door Lumen Group leert dat met het laatste wordt bedoeld: het nemen van passende technische en organisatorische maatregelen.

Scholen moeten bijvoorbeeld gebruik maken van unieke uitnodigingslinks die gekoppeld zijn aan een ouder. Ook moeten scholen kiezen voor adequaat technisch beveiligde videodiensten, en zal er een verwerkersovereenkomst afgesloten moeten worden met de leverancier. Scholen moeten ook nadenken over of ze de livestream willen opslaan en hoe lang de beelden bewaard blijven.

Het is van belang om de ouders te vragen om de livestream of opnames die zij zelf hiervan maken, beperkt te houden tot een huishoudelijke kring, en deze niet via bijvoorbeeld social media of in groepschats te delen. Wanneer ouders de beelden wel delen, dan worden ze daarmee zelf verantwoordelijk voor de beelden die ze verspreiden.  

Alternatieve oplossing

Het kan goed zijn dat niet alle ouders toestemming geven voor de livestream. Dit betekent dat de livestream niet door kan gaan, tenzij live-editen een optie is. Hierbij zullen de kinderen waarvan de ouders geen toestemming hebben gegeven voor de livestream, onherkenbaar moeten gemaakt. Een alternatieve oplossing voor de livestream kan zijn om de schoolmusical op meerdere dagen te laten plaatsvinden, om zo de hoeveelheid ouders te verspreiden. Zo krijgen alle ouders van leerlingen de mogelijkheid om haar of zijn kind te zien optreden en hiervan zelf foto’s en films te maken. Ook hierbij is het van belang om de ouders te vragen om de livestream of opnames die zij zelf hiervan maken, beperkt te houden tot een huishoudelijke kring (zie ook hierboven).

Meer weten?

Mocht je naar aanleiding van deze blog nog een vraag hebben, stel deze dan gerust door te mailen naar info@lumengroup.nl of te bellen naar 030 – 889 65 75. Voor meer informatie over de AVG in het onderwijs verwijzen wij je graag naar onze andere blogs op de website van Lumen Group.