Privacy en informatiebeveiliging in het onderwijs

Onderwijsinstellingen onder druk door privacyeisen

De Autoriteit Persoonsgegevens (AP) constateert dat onderwijsinstellingen worstelen met het beschermen van leerling- en personeelsgegevens.1 Tegelijkertijd groeit de maatschappelijke en bestuurlijke druk om privacy en informatiebeveiliging aantoonbaar op orde te hebben. De focus ligt op basisvereisten: actuele verwerkingsregisters, uitgevoerde DPIA’s voor onderwijsapplicaties, en een goed functionerende Functionaris Gegevensbescherming.

De risico’s zijn groot en raken het vertrouwen van ouders en leerlingen. Denk aan datalekken, boetes, en reputatieschade. Voorbeelden uit de onderwijspraktijk tonen dit aan: schoolsystemen waarin leerlingrapporten voor anderen zichtbaar waren, onbeveiligde online leeromgevingen waar persoonlijke gegevens lekten, en onderwijsinstellingen die zonder toestemming leerlinggegevens deelden met externe partijen.

Het Normenkader Informatiebeveiliging en Privacy (IBP) voor het onderwijs vertaalt bestaande wet- en regelgeving naar concrete normen en werkwijzen. Binnen de sector geldt volwassenheidsniveau 3 als streefniveau: een niveau waarop processen zijn vastgelegd, maatregelen geborgd zijn en evaluatie structureel plaatsvindt.2 Onderwijsinstellingen worden steeds vaker aangesproken op hun verantwoordelijkheid om dit niveau te bereiken, niet alleen door toezichthouders, maar ook door ouders, leerlingen en samenwerkingspartners.

Lumen Group begrijpt de onderwijsrealiteit. Sinds 2017 ondersteunen wij scholen, hogescholen en universiteiten bij het creëren van veilige digitale leeromgevingen. Met onderwijsspecifieke kennis en praktische tools helpen wij instellingen om leerlinggegevens te beschermen en oudervertrouwen te behouden.

Waarom onderwijsinstellingen externe ondersteuning nodig hebben

Het onderwijs digitaliseert in hoog tempo, en tegelijkertijd houdt privacywetgeving gelijke tred.  Naast de AVG en het Normenkader IBP komen er nieuwe verplichtingen bij. De NIS2-richtlijn wordt in Nederland geïmplementeerd via de Cyberbeveiligingswet.3 Onderwijsinstellingen die onder de categorie ‘belangrijke entiteiten’ vallen, krijgen te maken met strengere eisen voor digitale paraatheid, risicobeheer en incidentmelding binnen 24 uur, zoals vereist bij ernstige beveiligingsincidenten.

De Europese AI-verordening treedt gefaseerd in werking vanaf 2025. Voor het onderwijs gelden specifieke verplichtingen bij het gebruik van AI-systemen die worden ingezet voor toelating, beoordeling, adaptief leren en fraudedetectie. Deze toepassingen vallen onder de categorie ‘hoog risico’ en vereisen transparantie, menselijk toezicht en robuuste databeveiliging.4

Tegelijkertijd blijkt uit onderzoek dat veel onderwijsinstellingen onvoldoende privacy-expertise in huis hebben. Functionarissen Gegevensbescherming (FG) vervullen vaak dubbele rollen als ICT-beheerder of kwaliteitsmedewerker, wat leidt tot belangenconflicten. Schoolbesturen worstelen met beperkte budgetten en het gebrek aan gespecialiseerde kennis.5

Externe expertise biedt uitkomst:

Onafhankelijkheid: voorkomt interne belangenconflicten en waarborgt objectief toezicht op leerlinggegevens.
Onderwijsspecifieke kennis: actuele expertise over AVG, Normenkader IBP, NIS2 en AI-wetgeving in onderwijscontext.
Kostenefficiëntie: toegang tot specialistische kennis zonder fulltime aanstelling van privacy-experts.
Gedeelde ervaring: profiteert van best practices uit honderden onderwijsinstellingen.

Onze diensten voor onderwijsinstellingen

Functionaris Gegevensbescherming

Onafhankelijk privacytoezicht via externe FG die geen commerciële belangen heeft en uitsluitend werkt in het belang van uw onderwijsinstelling. Kostenefficiënt abonnementsmodel met onderwijsspecifieke expertise.

Privacy Officer

Praktische ondersteuning bij implementatie van privacymaatregelen in onderwijsomgeving. Voert onderwijsspecifieke Quick Scans uit, ontwikkelt actieplannen voor scholen en traint docenten en ondersteunend personeel. Begeleidt bij DPIA’s voor nieuwe onderwijsapplicaties.

Chief Information Security Officer

Strategisch beveiligingsleiderschap voor onderwijsinstellingen zonder fulltime CISO-kosten. Zorgt voor Normenkader IBP-naleving, NIS2-voorbereiding en periodieke audits van schoolnetwerken. Specialistische kennis van onderwijsspecifieke IT-omgevingen en bedreigingen.

Hoe wij met onderwijsinstellingen samenwerken

Wij beginnen met het identificeren van de grootste privacyrisico’s in uw onderwijsprocessen. Van leerlingadministratie tot online leeromgevingen, onze risicogedreven werkwijze richt zich op praktische oplossingen die passen bij de onderwijsrealiteit. We begrijpen de dynamiek tussen schoolbestuur, schoolleiding en docenten.

Elke onderwijsinstelling krijgt maatwerk dat aansluit bij het organisatiedoelstellingen, de cultuur en beschikbare middelen. We investeren in langdurige partnerschappen waarbij kennis wordt gedeeld en uw instelling steeds zelfredzamer wordt in het omgaan met privacy en beveiliging.

Waarom onderwijsinstellingen ons kiezen

Bewezen onderwijsexpertise: Jarenlange ervaring met scholen, hogescholen en universiteiten. Kennis van onderwijsspecifieke wetgeving en Normenkader IBP.
Marktleiderschap: Grootste aanbieder van externe FG-diensten met methodiek die onderwijsinstellingen begeleidt naar volwassenheidsniveau 3.
Kosteneffectieve oplossingen: Voorspelbare abonnementsmodellen, gedeelde expertise en risicobeheersing die boetes en reputatieschade voorkomt.
Gegarandeerde onafhankelijkheid: Onze externe positie voorkomt interne belangenconflicten, waarborgt een objectieve rapportage en ziet toe op naleving van wettelijke eisen.

Onze opdrachtgevers

Meer weten?

Neem vrijblijvend contact met ons op:

Contact

Vul ons contactformulier in

Afspraak

Maak een afspraak met ons

Linkedin

Volg ons op LinkedIn

Op de hoogte blijven? Meld u aan voor onze nieuwsbrief

Eens per kwartaal ontvangt u een nieuwsbrief met alle actualiteiten op het gebied van privacy en informatiebeveliging.

Scroll naar boven